თოვლის ბაბუა – ტყუილი თუ აუცილებელი ზღაპარი? ფსიქოლოგების პასუხი

ზღვარი რეალობასა და ზღაპარს შორის – სანტა და ბავშვები

ბავშვობა ის უნიკალური პერიოდია, როდესაც რეალობა და ფანტაზია ერთმანეთში ირევა და ქმნის სამყაროს, სადაც ყველაფერი შესაძლებელია. ამ ჯადოსნური სამყაროს ცენტრში კი, თაობების განმავლობაში, ერთი მთავარი გმირი დგას — თოვლის ბაბუა (იგივე სანტა კლაუსი).

თუმცა, ხშირად მშობლები დილემის წინაშე დგებიან: რამდენად სწორია ბავშვისთვის ილუზიის შექმნა? ხომ არ არის ეს ბავშვის მოტყუება? ფსიქოლოგები ერთხმად გვპასუხობენ: სანტას რწმენა არ არის სიცრუე; ეს არის ბავშვის განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი, ჯანსაღი ფსიქოლოგიური ეტაპი, რომელსაც პატარა ადამიანის ჩამოყალიბებაში უდიდესი წვლილი მიუძღვის.

I. ფანტაზია, როგორც „გონების სავარჯიშო“

1. კრეატიული აზროვნების სტიმულირება – ბავშვები, რომლებსაც სჯერათ თოვლის ბაბუის, აქტიურად ამუშავებეს წარმოსახვის უნარს. ისინი გონებაში ხატავენ არა მხოლოდ საჩუქრებს, არამედ მთელ ლოჯისტიკურ ჯაჭვს: როგორ ეტევა სანტა საკვამურში? როგორ დაფრინავენ ირმები? სად ცხოვრობენ ელფები? ეს პროცესი არ არის უბრალო ოცნება; ეს არის „აბსტრაქტული აზროვნების“ პირველი გაკვეთილები. მეცნიერულად დადასტურებულია, რომ მდიდარი წარმოსახვა მომავალში ბავშვს ეხმარება პრობლემების არასტანდარტული გზით გადაჭრაში (Problem Solving).

2. ემოციური უსაფრთხოება და სამყაროსადმი ნდობა – საახალწლო ზღაპარი ბავშვს ასწავლის, რომ სამყარო კეთილი ადგილია. სანტა კლაუსი არის სიმბოლო უპირობო სიყვარულისა და სიკეთისა, რომელიც ყველასთვის ხელმისაწვდომია. როდესაც ბავშვი ელოდება თოვლის ბაბუას, მას უჩნდება დაცულობისა და იმედის განცდა. ეს ემოციური ფუნდამენტი ზრდასრულ ასაკში ტრანსფორმირდება ოპტიმიზმად და სტრესის გამკლავება უფრო მარტივი ხდება.

II. სოციალური უნარები და ოჯახური ტრადიციები

თოვლის ბაბუასთან ურთიერთობა ბავშვისთვის პირველი სერიოზული სოციალური კონტრაქტია: „თუ ვიქნები კეთილი, დავფასდები“. ეს არ არის მხოლოდ საჩუქრის მიღება, ეს არის ქცევისა და შედეგის კავშირის გააზრება.

გარდა ამისა, სანტასთვის წერილის მიწერა და ნაძვის ხის ერთად მორთვა აძლიერებს ოჯახურ კავშირებს. ეს ის მომენტებია, როდესაც მშობლები და შვილები ერთ გუნდად იკვრებიან, საერთო საიდუმლოსა და მოლოდინის გარშემო. ეს მოგონებები კი ბავშვს მთელი ცხოვრება გაჰყვება, როგორც სითბოსა და სიყვარულის საყრდენი.

III. „დიდი აღმოჩენა“ – როგორ ვუთხრათ სიმართლე?

ადრე თუ გვიან, დგება მომენტი, როცა ბავშვი კითხულობს: „დედა, მამა, სანტა მართლა არსებობს?“. ბევრი მშობლისთვის ეს მტკივნეული მომენტია, თუმცა ფსიქოლოგები გვირჩევენ, რომ შევარჩოთ ეფექტური მიდგომა და ვიმოქმედოთ პოზიტიურად.

ნაცვლად იმისა, რომ ვთქვათ „სანტა არ არსებობს“, ავუხსნათ ბავშვს, რომ თოვლის ბაბუა არ არის ერთი კონკრეტული ადამიანი — ის არის სიკეთის განსახიერება, სიკეთის სული, რომელიც ყველა ადამიანში ცხოვრობს. უთხარით შვილს: „ახლა შენ უკვე საკმარისად დიდი ხარ იმისთვის, რომ თავად გახდე სანტა“. ჩართეთ ის საჩუქრების შერჩევის პროცესში უმცროსი დედმამიშვილებისთვის ან ოჯახის წევრებისთვის. ამით იმედგაცრუებას სიამაყის გრძნობით ჩაანაცვლებთ.

მაგია, რომელიც არასდროს ქრება

სანტასა და თოვლის ბაბუის რწმენა გაცილებით მეტია, ვიდრე წელიწადში ერთხელ მიღებული საჩუქარი. ეს არის გაკვეთილი რწმენაზე, იმედსა და სიკეთეზე. ბავშვობა ხანმოკლეა, მაგრამ შთაბეჭდილებები, რომლებსაც ის ტოვებს, მარადიულია.

ამიტომ, ნება მიეცით თქვენს შვილებს, რაც შეიძლება დიდხანს სჯეროდეთ სასწაულების. დაპატიჟეთ სანტა თქვენს სახლში, შექმენით ზღაპარი და აჩუქეთ მათ ის ემოცია, რომელიც მთელი ცხოვრება გაათბობთ.

ჩვენ ბავშვები ვიყავით | ვართ

და არ დაივიწყო, რომ შენში ისევ ცხოვრობს პატარა, მეოცნება ბავშვი – ის, ვინც ერთ დროს ჯადოქარი იყო, დაფრინავდა, წარმოსახვით ქვეყნებს აშენებდა და საოცარი მეგობრები ჰყავდა. ის ბავშვი არსად წასულა. უბრალოდ გაიზარდა და ყოველდღიურობაში ცოტათი დაიმალა. მაგრამ მისი სინათლე, გულწრფელი სიხარული და რწმენა კვლავ შენშია – საკმარისია, მხოლოდ ერთხელ დაიჯერო, რომ ისევ შეგიძლია ოცნება.

“All grown-ups were once children… but only few of them remember it.” Antoine de Saint-Exupéry (The Little Prince)

ახალი წლის პერიოდი არის კიდევ ერთი შანსი – გავიხსენოთ და შევეხოთ ჩვენს შინაგან ბავშვს; მას, რომელსაც გულწრფელად სჯეროდა სასწაულების, უხაროდა თოვლის პირველი ფანტელი, არ ფიქრობდა ბევრს ბედნიერების განსაცდელად და შეეძლო ოცნება. ეს ბავშვი არსად გამქრალა. ის დღესაც შენთან ერთად არის და ელოდება იმ მომენტს – თუ როდის მისცემ შენს თავს გათავისუფლების უფლებას (!).

და ამიტომაც, ახალი წელი არის საუკეთესო მომენტი, გავხსნათ ფანჯარა ჩვენს შინაგან სამყაროში და იქ მოვიწვიოთ სითბო, სიკეთე, ოცნება და სიყვარული. როდესაც საკუთარ თავს საშუალებას ვაძლევთ, ოდნავ მაინც გავხსნათ გული, მარტივად ვამჩნევთ, რომ სასწაულები არც არასდროს გამქრალა – ჩვენ უბრალოდ ვეღარ ვამჩნევდით მათ. სასწაული ის არის, რომ ბავშვი, რომელიც ოდესღაც იყავი, დღესაც შენში ცხოვრობს – და მხოლოდ შენზეა დამოკიდებული, რამდენად ხშირად მისცემ მას უფლება გაიღიმოს. შინაგანი ბავშვი ყოველთვის მზადაა შეგვახსენოს, რომ ბედნიერება მარტივია!

KK27